COVID-19 qanda lipidlərin (yağların) anormal səviyyələrinin olduğu bir vəziyyət olan dislipidemiyanın inkişaf riskini artıra bilər. 

“Cebhenfo.az” xəbər verir ki, bunu Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin alimləri müəyyən ediblər. 

Tədqiqatın nəticələri “Journal of Clinical Investigation”da dərc olunub.

Lipidlər bütün canlı hüceyrələrdə olan piylər və yağa bənzər maddələrin böyük bir qrupudur. Onlar enerjinin saxlanması, hüceyrələrarası siqnalların ötürülməsi və hüceyrə membranlarının (divarlarının) yaradılması üçün lazımdır. 

Yağ metabolizmasının necə işlədiyini yoxlamaq və ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini qiymətləndirmək üçün həkimlər lipid profilini təyin etmək üçün qan verməyi təklif edirlər. 

Lipid profilinə adətən trigliseridlər, ümumi xolesterin və müxtəlif sıxlıqlı lipoproteinlər (HDL və LDL) daxildir.

200 min yetkin könüllünün iştirak etdiyi araşdırmada alimlər koronavirus infeksiyasının qan lipidlərinin tənzimlənməsinə necə təsir etdiyini izləyiblər. Pandemiyaya qədər (2017-2019) üç il ərzində elm adamları hər bir subyektin qan lipid profili haqqında məlumat topladılar. 

Tədqiqatçılar daha sonra 2020-2022-ci illərdə eyni qrupda dislipidemiyanın yayılmasını təxmin etdilər, əvvəllər lipid pozğunluğu diaqnozu qoyulmuş insanları (həmçinin lipidləri azaldan dərman qəbul edənləri) analizdən çıxarıblar.

Nəticələr göstərib ki, COVID-19 dislipidemiya riskini orta hesabla 29% artırır. Bu patologiyanın inkişaf ehtimalı 65 yaşdan yuxarı insanlarda daha yüksək idi. Həmçinin diabet, piylənmə, ürək-damar xəstəlikləri, xroniki obstruktiv ağciyər xəstəliyi və hipertoniyadan əziyyət çəkən insanlar risk qrupuna daxildir.

Alimlər vurğulayıblar ki, dislipidemiya infarkt və insult üçün əsas risk faktorlarından biridir. Fakt budur ki, müəyyən yağ kimi maddələrin artıqlığı (və ya çatışmazlığı) aterosklerotik lövhənin meydana gəlməsinə səbəb olur. Yağ laxtası böyüdükcə və sabitliyi pozduqca, vazospazm yaranır. Bu, qan axınına maneə törədir və damar tıxanıqlığı üçün uyğun şərait yaradır.

Xəzər
“Cebheinfo.az”