“Science” jurnalında dərc edilən yeni araşdırma Cənubi Afrika mağarasının dərinliklərində tapılan kiçik diş minasının keçmiş bir insan nəslinin 2 milyon ildir saxladığı sirləri açıb.

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, arxeoloqlar YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil olan, Afrikanın bəşəriyyətin beşiyi olan Svartkrans mağarasında 1,8-1,2 milyon il əvvəl yaşamış insanların ikiayaqlı qohumu olan dörd Paranthropus robustusun dişlərini tapıblar.

Fosillərin amin turşusu ardıcıllığını təhlil edən qabaqcıl üsullardan istifadə edilib. Tədqiqatçılar fərdlərin cinsini təyin edə bildilər və əvvəllər məlum olmayan bir növün varlığını göstərə biləcək təəccüblü genetik variasiyaları aşkarlayıblar.

Bu üsullar proteomikanın və ya saxlanılan zülal kolleksiyalarının öyrənilməsinin bir hissəsidir, nisbətən yeni elm sahəsi, erkən homininlərin, insanların və ən yaxın qohumlarımızın da daxil olduğu qrupların təkamülünə işıq salır.

DNT Afrikadakı qədim skeletlərdən əldə olunsa da, bu texnika indiyə qədər yalnız yaşı 20000 ildən çox olmayan hominin materialı üzərində uğurla işləyib.

Yəni, öz növümüz olan Homo sapiens-in ömrü ərzində yoxlanılıb. Təxminən 6 milyon il əvvələ gedən homininlərin təkamül tarixinə dair fikir əldə etmək üçün diş minasının daha sərt, daha sabit toxumasının təhlilinə ehtiyac var.

Madupenin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu qədim DNT-dən kənara çıxmaq və təxminən 2 milyon il əvvəl yaşamış dörd homininin genlərini anlamaq üçün paleoproteomik analizdən istifadə edib.

Tədqiqatçılar proteomik analizlərini təxminən eyni vaxtda ölmüş dörd P. robustus fərdinə yönəldiblər. Onlar fərdlərdən ikisində kişilərin diş minasında tapılan AMELY-ə xas peptidləri müəyyən edə bildilər. Digər iki fərd yüksək AMELY intensivliyinə malik olub, yəni onlar çox güman ki, qadın idilər.

Bir fosilin cinsini düzgün müəyyən etmək paleoantropologiyada vacibdir. Çünki homininlərin əksəriyyəti cinsi dimorfikdir, kişilər orta hesabla qadınlardan daha böyükdür. Beləliklə, mütəxəssislər hər hansı bir növün həm daha böyük, həm də daha kiçik fərdlərə sahib olacağını gözləyirlər.

Lakin elm adamları təəccüblü bir nəticə tapdılar: dişlərinin ölçüsünə və formasına görə dişi olduğu düşünülən bir P. robustus əslində kişi idi.

Elm adamları öz araşdırmalarında yazıblar ki, nəticələrimiz cinsiyyəti düzgün qiymətləndirmək üçün diş ölçülərinin dəqiq olmadığını göstərir.

Xəzər
“Cebheinfo.az”