Valideynlərin keçmişi və həyat tərzi uşaqlarında baş verən yeni genetik dəyişikliklərin tezliyinə və növünə təsir göstərə bilər. Bunu yeni bir araşdırma göstərib. 

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, “Nature Communications” jurnalında dərc olunan araşdırmada Wellcome Sanger İnstitutu, Kembric Universitetinin tədqiqatçıları və həmkarları 10000 valideyn-qız üçəminin bütün genom ardıcıllığı məlumatlarını təhlil ediblər.

Onlar yeni mutasiyaların (DNM) tezliyinə, növlərinə - yumurta və ya spermada baş verən və nəsillərə ötürülən genetik dəyişikliklərə əcdadların, ümumi genetik variantların və ətraf mühit amillərinin təsirini öyrəniblər. Tədqiqat insanlarda yeni genetik variasiyaların meydana çıxma tezliyinə və qanunauyğunluğuna təsir edən amillərə işıq salır.

Yeni bir araşdırmada tədqiqatçılar əcdadın, ümumi genetik variantların və siqaretin uşaqlarda DNM-in tezliyi və modelinə təsirini araşdırmaq istəyiblər. Onlar 100 000 Genom Layihəsindən valideyn-uşaq "üçlər" - iki valideyn və onların övladının təxminən 10000 tam genomunu təhlil edərək, bu günə qədər ən böyük DNT tədqiqatını aparıblar. Alimlər hər bir uşağın DNT-sini valideynlərinin DNT-si ilə müqayisə edərək, yumurta və ya spermada yaranan və uşağa keçən, lakin valideynlərin genomunda olmayan yeni genetik variantları müəyyən edə biliblər. Bu yanaşma komandaya təxminən 690000 DNM-dən ibarət kataloq yaratmağa imkan verib.

Tədqiqat müxtəlif əcdad qruplarının uşaqlarına ötürülən yeni genetik mutasiyaların sayında kiçik fərqlərin olduğunu müəyyən edib. Orta hesabla Avropa, Amerika və Cənubi Asiya qrupları hər nəsildə təxminən 64 yeni DNT ötürür, Afrika qruplarında isə bu say təxminən 67 olur.

Ancaq valideynlərin, xüsusən də atanın yaşının daha çox təsiri var. Ata qocalmasının hər ili təxminən 1,5 mutasiya, ananın qocalması hər il isə təxminən 0,4 mutasiya əlavə edir. Beləliklə, afrikalı və digər genetik əcdadları olan valideynlər arasındakı fərq, atanın iki yaş böyük olması ilə təxminən eynidir.

Tədqiqatçılar bu fərqlərin populyasiyalar arasında dəyişən ətraf mühit və yaxud genetik faktorlarla bağlı ola biləcəyini təklif edirlər.

Xəzər
“Cebheinfo.az”