"2025-ci ilin 24 aprel hadisələri ərəfəsində Ermənistanda müşahidə olunan yeni mövqe, xüsusilə Baş nazir Nikol Paşinyanın açıqlamaları regional siyasi müşahidəçilərin diqqətini cəlb edib. 

Ənənəvi olaraq bu tarixdə Ermənistanda qondarma "erməni soyqırımı" ilə bağlı keçirilən tədbirlər zamanı anti-Türkiyə və anti-Azərbaycan təbliğatı aparılmasına baxmayaraq, bu il Paşinyanın mövqeyində müəyyən dəyişikliklər müşahidə olunub". 

Bu sözləri "Cebheinfo.az"-a açıqlamasında millət vəkili Naqif Həmzəyev bildirib. 

Onun sözlərinə görə, bu il keçirilən 24 aprel tədbirlərində diqqətçəkən əsas məqamlardan biri Baş nazir Paşinyanın "Daşnaksütyun" Partiyasının təşkil etdiyi fənər yürüşündə Türkiyə və Azərbaycan bayraqlarının yandırılmasını açıq şəkildə pisləməsi olub.

"Paşinyan bu hərəkətləri "təxribat və məsuliyyətsizlik" adlandıraraq, belə davranışların dövlət başçısı tərəfindən qəbul edilməz olduğunu vurğulayıb. Bu isə onun millətçi dairələrin təsirinə rəğmən, regionda sabitliyə yönəlik mövqeyini qorumağa çalışdığını göstərir. 

Eyni zamanda, Paşinyan Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin guya yaşayış məntəqələrini atəşə tutması iddialarını irəli sürərək, qarşı tərəfi bu hadisələri araşdırmağa çağırıb. Bu, bir tərəfdən Azərbaycana qarşı ittihamları davam etdirərkən, digər tərəfdən də məsələnin diplomatik kanallar vasitəsilə həllinə işarə kimi qiymətləndirilə bilər. 

Paşinyanın bu mövqeyini düzgün qiymətləndirmək üçün Ermənistanın daxili siyasi vəziyyəti də nəzərə alınmalıdır. Baş nazir hakimiyyətə gəldiyi vaxtdan etibarən "Daşnaksütyun" kimi ənənəvi millətçi partiyalarla ziddiyyətli münasibətlər yaşayıb. Bu partiyalar uzun illər qondarma "soyqırımı" məsələsini daxili və xarici siyasətdə alət kimi istifadə ediblər". 

Millət vəkili qeyd edib ki, İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Ermənistan ciddi iqtisadi və siyasi çağırışlarla üzləşib. Ölkənin təcriddən çıxması və regional inteqrasiya proseslərinə qoşulması zərurətə çevrilib: 

"Bu isə Ermənistan rəhbərliyini qonşu dövlətlərlə münasibətlərin normallaşdırılmasına sövq edir. Lakin Ermənistan cəmiyyətinin bir hissəsi hələ də bu normallaşmaya qarşı çıxır. Paşinyan bu səbəbdən daxili ictimai rəyə zidd getməmək üçün balanslı mövqe saxlamağa çalışır. Paşinyanın 24 aprel ərəfəsindəki mövqeyi regional siyasi proseslər kontekstində də nəzərdən keçirilməlidir. Son bir ildə Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanması istiqamətində müəyyən irəliləyişlər əldə edilib. 

Paşinyanın radikal millətçi qrupların fəaliyyətini tənqid etməsi, sülh prosesini davam etdirmək niyyətini göstərə bilər. Ermənistan-Türkiyə sərhədinin açılması və diplomatik əlaqələrin bərpası Ermənistan üçün mühüm iqtisadi imkanlar vəd edir. Bu kontekstdə Paşinyanın anti-Türkiyə təbliğatını məhdudlaşdırma cəhdləri daha aydın görünür. 

Ermənistan həm də Qərb və Rusiya arasında balans qurmağa çalışır. Qərb dövlətləri Cənubi Qafqazda sabitliyin təmin olunması üçün münasibətlərin normallaşdırılmasını dəstəkləyir. Paşinyanın dəyişən ritorikası bu kontekstdə Qərb dairələrinə müsbət siqnal göndərmək cəhdi kimi də izah oluna bilər".

 Millət vəkili Paşinyanın mövqeyindəki dəyişiklikləri izah etmək üçün bir neçə ssenarinin nəzərdən keçirilə biləcəyini vurğulayıb: 

"Həqiqi siyasi dəyişiklik

Əgər bu mövqe dəyişiklikləri Ermənistanın xarici siyasətində dərin və məqsədyönlü dönüşün başlanğıcıdırsa, o zaman yaxın gələcəkdə sülh müqaviləsinin imzalanması,  Azərbaycan və Türkiyə ilə iqtisadi əməkdaşlığın genişləndirilməsi,  "soyqırımı" narrativinin xarici siyasətdə arxa plana keçirilməsi kimi addımlar müşahidə oluna bilər. 

Taktiki manevr

Bu ssenaridə Paşinyanın mövqeyi sadəcə beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında konstruktiv görünmək üçün atılmış addımdır. Real dəyişikliklərin baş verməməsi, normallaşma prosesində məqsədli ləngitmələr, daxili auditoriyaya fərqli ritorika ilə müraciət bu yanaşmanın göstəricisi ola bilər. 

Məcburi adaptasiya 

Burada dəyişikliklər Ermənistanın iqtisadi və siyasi reallıqlara uyğunlaşmaq məcburiyyəti ilə izah olunur. Qonşu dövlətlərlə əməkdaşlığa zərurət, daxili müqavimətə baxmayaraq inteqrasiyayönlü addımlar, ictimai rəydə tədrici dəyişiklik təşəbbüsləri bu yanaşmanın elementləridir. 

Son nəticədə, Paşinyanın 2025-ci il 24 aprel çıxışlarında və münasibətində müşahidə olunan yumşalma, Ermənistanın regionda dəyişən reallıqları qəbul etməyə başladığını göstərə bilər. Lakin bu dəyişikliklərin davamlı olması üçün sözlərin əmələ çevrilməsi, sülh müqaviləsinin imzalanması və real əməkdaşlıq layihələrinin reallaşması vacibdir. 

Ermənistanın qonşu dövlətlərlə normal münasibətlərin qurulmasından başqa alternativi yoxdur. Paşinyanın ritorikasındakı dəyişiklik bu reallığın dərk edilməsinin ilkin əlaməti ola bilər. Lakin bu, yalnız zaman və əməli addımlarla təsdiqlənə bilər”. 

Səbinə Uğur 
"Cebheinfo.az"