İnsanda davamlı yorğunluq nədən yaranır? - ARAŞDIRMA

Yeni araşdırmalar göstərir ki, "mini vuruşlar" olaraq adlandırılan keçici işemik hücumların (TİA ) təsirləri əvvəllər düşünüldüyündən daha uzun müddət davam edə bilir və davamlı yorğunluğa səbəb olur.
“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, bu barədə Amerika Nevrologiya Akademiyası bildirib.
“Neurology” jurnalında dərc edilən son araşdırma bu fenomenə işıq salır. Danimarkadakı Aalborg Universiteti Xəstəxanasında doktor Boris Modrau və onun komandası tərəfindən aparılan tədqiqatda TİA-dan əziyyət çəkən 70 yaş və daha yuxarı 354 insan iştirak edib.
İştirakçılar TİA-dan sonra iki həftə ərzində, həmçinin üç, altı və 12 ay sonra yorğunluğu qiymətləndirmək üçün anketləri doldurublar. Tədqiqatın nəticələri göstərib ki, 61% qısa müddət sonra əhəmiyyətli yorğunluq olduğunu bildirib. Təxminən 54% il ərzində hər bir sonrakı yoxlamada yorğunluğun davam etdiyini deyib.
Bununla belə, tədqiqat uzunmüddətli yorğunluq yaşayanlarla yaşamayanlar arasında beyin görüntülərində əhəmiyyətli fərqlər tapmayıb və bu, yorğunluğun görünən beyin zədəsi ilə birbaşa əlaqəli olmadığını irəli sürülüb. Bununla belə, uzunmüddətli yorğunluq barədə məlumat verən iştirakçılar arasında narahatlıq və ya depressiyaya məruz qalma ehtimalı iki dəfə çox olub ki, bu da bu simptomun davamlılığının mümkün psixoloji komponentini göstərir.
Bu tapıntılar elm adamları arasında TİA-nın uzunmüddətli nəticələri olmayan qısamüddətli fəsadlar olduğuna dair ənənəvi fikrə etiraz edir. Onlar xəstələrin həyat keyfiyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə biləcək yorğunluq kimi uzunmüddətli simptomlar üçün monitorinqinin vacibliyini vurğulayırlar.
Dr Modrau səhiyyə mütəxəssislərinin bu simptomları dərhal tanıması və müalicə etməsinin vacibliyini vurğulayıb: “Çünki erkən müdaxilə uzunmüddətli yorğunluğun müddətini asanlaşdıra və onun digər nəticələrinin qarşısını almağa kömək edə bilər”.
Alimlər tibb sahəsini yorğunluğun qiymətləndirilməsi və psixi sağlamlıq dəstəyi daxil etmək üçün TIA sonrası müalicə protokollarını yenidən qiymətləndirməyə çağırırlar. Müəlliflər deyirlər ki, uzunmüddətli nəticələrin mümkünlüyünü dərk etməklə, səhiyyə işçiləri sağalma yolunda xəstələrə daha yaxşı dəstək olacaqlar.
Xəzər
“Cebheinfo.az”